Pluk nooit zomaar foto’s van Google
Stel, jouw fiets wordt uit je tuin gestolen. Hoe reageer je dan…?
Boos? Logisch! Iets stelen van een ander mag niet. Ook niet van internet. Beeldbalie weet precies hoe het zit met beeldrechten en waarom je niet zomaar een afbeelding van Google kunt plukken om te gebruiken voor je website of nieuwsbrief. Waarvoor moet je betalen en wat is het risico als je die regels aan je laars lapt?
Google afbeeldingen
Wie een beeld zoekt, surft tegenwoordig al gauw naar Google Afbeeldingen. Je typt in wat je zoekt en binnen een paar seconden staat je hele beeldscherm vol met foto’s, infographics, tekeningen en andere soorten afbeeldingen. De keuze is reuze en de verleiding is groot om wat te kopiëren en gebruiken. Doe dat niet! Ergens op de wereld heeft een fotograaf deze foto gemaakt. En hij of zij verdient zijn geld hiermee, dus een afbeelding ongevraagd gebruiken, staat gelijk aan ‘stelen’.
Automatisch beschermd
Voor afbeeldingen die je online vindt, moet je aan de maker van die afbeelding toestemming vragen voor gebruik. Vaak moet je daarvoor betalen, maar dat hoeft niet zo te zijn. Als je geen toestemming vraagt en de afbeelding wel gebruikt, dan schendt je het auteursrecht. En schrik niet, maar opzettelijke schending van het auteursrecht is een misdrijf waar een geldboete op staat. Alle afbeeldingen, dus ook de afbeeldingen die je vindt met Google, zijn automatisch beschermd. Anders gezegd: je mag nooit zomaar beelden gebruiken, tenzij daar expliciet toestemming voor wordt gegeven. Het auteursrecht vervalt alleen als de rechtmatige eigenaar afstand doet van de rechten. Het auteursrechten geldt overigens niet tot in de eeuwigheid. Het recht op een werk vervalt zeventig jaar na het overlijden van de maker.
Schadeclaim
Gebruik je toch een foto of illustratie die je gevonden hebt via Google, zonder daarover afspraken te maken, dan kan de maker van die afbeelding een schadeclaim indienen. De claims voor onrechtmatig gebruik kunnen oplopen van een paar honderd euro tot gigantische bedragen.
Opsporing
Een afbeelding terugvinden is steeds gemakkelijker en er is ook veel software ontwikkeld waarmee makers hun werk kunnen (laten) opsporen en er zo achter kunnen komen dat iemand een beeld gebruikt.
Een groot bureau zoals bijvoorbeeld Getty Images gebruikt deze geavanceerde zoekprogramma’s waarmee illegaal gebruikte afbeeldingen kunnen worden opgespoord. Voor ze je een brief sturen, verzamelen ze eerst bewijsmateriaal. Dus meteen een foto van je site halen, heeft dan al geen zin meer. Er is bewijs verzameld dat jij een foto gebruikt hebt, waar je niets over afgesproken hebt. Je hebt niet betaald én je vermeld ook niet waar je de afbeelding vandaan gehaald hebt. Google is geen bron, maar een zoekmachine. Daarom heeft Google ook geen rechten over de afbeeldingen die de site toont. Je kunt Google dus ook niet als bron vermelden.
Goed beeld
Hoe zorg je er nu voor dat je rechtmatig beeld gebruikt voor je site, blog of nieuwsbrief?
- Vraag toestemming aan de maker van de foto. Als die zegt dat je de foto mag gebruiken – wellicht tegen betaling – zet zijn/haar naam dan in de bronvermelding.
- Maak je eigen beeldmateriaal. De meeste mobiele telefoons hebben een prima camera waarmee je goede foto’s kunt maken.
- Zoek je foto’s niet via Google, maar ga naar een beeldbank waar je tegen betaling stockfoto’s kunt kopen.
En kom je er niet uit in de wirwar van beelden, regels en rechten? Leg dan een beeldverzoek bij Beeldbalie neer. Wij zoeken beelden altijd via de rechtmatige weg, kopen beelden officieel aan en regelen alle beeldrechten.
Service
Overigens biedt Getty Images een service aan waarmee je veilig beeld kunt plaatsen. Op hun site biedt Getty een tool daarvoor aan, het heet embedden. Het werkt als volgt: het zoekt het onderwerp dat je wilt afbeelden, klikt op het kopje beelden die je kunt embedden en vervolgens krijg je een selectie van beelden die gratis beschikbaar zijn. Met een toegewezen code kun je die downloaden. Nadeel: deze beelden zijn niet te bewerken en je kunt ook niet zelf aangeven hoe groot je het beeld wilt plaatsen.
Meer lezen?
Lees hier meer over auteursrecht: blog over auteursrecht
De Rijdende Rechter
Wil je zien hoe het mis kan gaan en wat de (financiële) gevolgen kunnen zijn als je een foto ongevraagd op je website plaatst? Kijk dan naar deze uitzending van De Rijdende Rechter, van KRO NCRV. Een dame heeft nietsvermoedend een foto – die ze online heeft gevonden – gebruikt op haar site en de schade loopt in de honderden euro’s. De volledige uitzending is hier terug te kijken; uitzending Rijdende Rechter