De betekenis van kleuren

Wist je dat je onbewust beïnvloed wordt door de kleuren om je heen? Niet alleen hebben we allemaal een persoonlijke voorkeur in kleuren, ook je humeur, houding, productiviteit en zelfs je spijsvertering kunnen worden beïnvloed door een kleur.

Kleur is emotie

Kleuren spelen een grote rol in het gevoel dat we ergens bij krijgen. Deze kleurassociaties worden onder andere gevormd door cultuur, mode, ervaring, persoonlijke voorkeur en kleurbeleving. Het menselijk geheugen is vatbaar voor visuele prikkels en daar is kleur er een van. Hoewel er geen wetenschappelijke bewijzen zijn voor het effect van kleuren, worden op grote schaal wel eigenschappen en uitwerkingen aan toegekend. De betekenis en werking van kleur is erg persoonlijk. Maar er zijn ook overeenkomsten in kleurbeleving.

Let op: veel kleuren hebben zowel een positieve als een negatieve associatie. De context zal doorslaggevend zijn in het beleven van de kleur. Ook de kleursterkte speelt hierin mee. Hoe lichter de kleur, hoe zachter de uitwerking en het effect van de kleur.

Rood

De biologische effecten van rood zijn stimulerend en activerend. De kleur verhoogt de hartslag en ademhaling en wekt eetlust op. Rood is een warme kleur die aandacht trekt en geassocieerd wordt met het lichaam. De kleur van bloed is de kleur van leven, vitaliteit, energie, kracht en passie. Positieve associaties met rood zijn er ook volop op het gebied van liefde, passie en romantiek. Denk maar aan verleiding, sensualiteit, hartstocht en opwinding. Negatieve associaties met rood zijn opdringen, agressie, macht, pijn en gevaar.

Rood heeft letterlijk stopkracht, denk maar eens aan verkeersborden. Met het dragen van rode kleding geef je aan dat je lef hebt en dat je bereid bent je eigen spoor te trekken. In een overwegend rode kamer wordt je iets actiever.

Blauw

De kleur van de lucht en de zee, de lievelingskleur van veel mensen, wordt geassocieerd met rust en vrede. Het is een kleur die staat voor de geest, intelligentie en verstand. Blauw wordt gezien als de kleur van vertrouwen, duidelijke communicatie en betrouwbaarheid. Met blauwe kleding straal je evenwichtigheid, efficiëntie en stabiliteit uit. In een blauwe ruimte wordt je productief. Meer associaties op de kleur blauw zijn loyaal, geduldig, sympathiek, vriendelijkheid, waarheid. Maar ook conservatief, kalmte, koude, weinig emotioneel, status en macht. Door associaties met integriteit en oprechtheid wordt blauw veel gebruikt in zakelijke logo’s.

Geel

De kleur van de zon is een vrolijke opvallende kleur, die het brein, denkproces en zenuwstelsel stimuleert. Geel wordt geassocieerd met energie, zon, lente, zomer, een nieuw begin, levensplezier en geluk. Deze kleur stemt vrolijk en positief. Geel geeft focus en doelgerichtheid. Door de stimulatie van het brein staat de kleur voor kennis, wijsheid en volwassenheid, maar ook voor creativiteit en fantasie. Positieve associaties met geel zijn een gevoel van geluk, warmte, vreugde en blijdschap.

Maar let op, geel heeft ook zo zijn negatieve associaties. Denk bijvoorbeeld aan jaloezie, onbetrouwbaarheid, verraad en lafheid. Verblijven in een overwegend gele ruimte maakt onrustig, je verliest er snel je geduld. Met geel kun je goed accenten aanbrengen, waardoor het vaak gebruikt wordt in advertenties met aanbiedingen.

Oranje

De mengkleur tussen rood en geel, staat voor stimulering van het brein en de eetlust. Oranje is een aandachttrekkende kleur die warmte en enthousiasme uitstraalt. Door de combinatie van rood en geel is oranje een combinatie van het lichamelijke (rood) en emotionele (geel). De warme kleur staat voor vrolijkheid, optimisme, plezier, kracht, energie, aandacht, beweging, creativiteit, speelsheid en toegankelijkheid. Negatievere associaties met de kleur zijn niet serieus, goedkoop en overvloed. De kleur wordt door Nederlanders natuurlijk ook geassocieerd met Koningsdag en voetbal.

Groen

De kleur van de natuur ontspant het zenuwstelsel en onderdrukt honger. Groen kan de bloeddruk verlagen en is rustgevend. Daardoor wordt groen ook wel geassocieerd met genezing, gezondheid en balans. Groen is de kleur van verse producten, van vruchtbaarheid, voorjaar en nieuw leven. Het is een positieve kleur met associaties als balans, harmonie, evenwicht, vernieuwing, vertrouwen, veiligheid en voorspoed.

Een groene ruimte geeft rust en ontspanning en verlicht nervositeit en angst. De kleur geeft de ruimte harmonie, balans en evenwicht. Zeer geschikt dus voor in de slaapkamer!

Draag je groene kleding, dan zeg je dat je creatief denkt en bereid bent samen te werken. Negatieve associaties met groen zijn verveling, jaloersheid (groen van jaloezie zien), en weerstand.

Wit

Wit en zwart zijn eigenlijk geen kleuren. Wit is licht en zwart is het gebrek aan licht. Maar vanwege het effect van wit en zwart, laten we ze hier natuurlijk niet onbenoemd. Wit wordt gezien als de kleur van onschuld, puurheid en vrede. De kleur heeft met name positieve associaties zoals zuiverheid, maagdelijkheid, eenvoud, stilte, kalmte, netheid en helderheid. Wit stimuleert tot opruimen, symboliseert een nieuw begin en reinheid. Wat negatievere associaties met wit zijn naïviteit, leegte en perfectionistisme.

Zwart

De kleur van de nacht en duisternis kent associaties met de dood, mysterie en kracht. Zwart is daarnaast dramatisch en serieus. Het is een kleur die waardigheid en aanzien kent en daardoor vaak gebruikt wordt om status, autoriteit, elegantie en stijl uit te drukken. Tegelijkertijd wordt de kleur ook gebruikt om te rebelleren, denk bijvoorbeeld maar eens aan rebellerende tieners, punk en krakers.

Roze

De kleur roze is een overwegend vrouwelijke kleur, die zowel speels als passioneel wordt gezien. Deze zachte tint van rood ontspant en verzacht en wordt als kalmerend ervaren. De speelse associaties zijn energie, vrolijk, zoet, jeugdig. Passionele associaties zijn liefde, drama, flirten en spannend. Vanwege deze beide kanten van de kleur, wordt hij vaak gebruikt in relatie tot de liefde.

Grijs

Grijs wordt vaak geassocieerd met saai, terwijl antraciet (donkergrijs) geassocieerd wordt met luxe. Het is over het algemeen een neutrale, verfijnde kleur. Positieve associaties zijn; verfijnd, strak en georganiseerd, negatieve associaties zijn; saai, grauw, massa.

Bruin

Kleur van hout en van aarde. Bruin is een mannelijke kleur, die vertrouwen en neutraliteit uitstraalt.

De bruine kleur wordt veel gebruikt voor producten en bedrijven in het buitenleven, landelijk leven en door outdoorzaken en kampeerwinkels. Belangrijke kleureigenschappen zijn stabiel, natuurlijk, alledaags, solide, betrouwbaar, behoudend. Afhankelijk van de context kan bruin ook als wat oubollig worden gezien.

Paars

De kleur paars wordt door de eeuwen heen veel in koningshuizen gebruikt. Paars wordt dan ook geassocieerd met luxe, stijl en rijkdom. Daarnaast is het een kleur die als spiritueel gezien wordt en die geassocieerd wordt met visie, waarheid en wijsheid. De kleur werkt opbeurend en kalmerend en kan creativiteit stimuleren. Associaties op paars zijn intuïtie, daadkracht, leiding, raad en bemiddeling.

kleursymboliek

In bovenstaand overzicht staan de bekendste kleuren en effecten. Natuurlijk zijn er veel meer verschillende kleurschakeringen met elk een eigen betekenis en effect. Over het algemeen geldt dat lichte kleuren de afgezwakte werking hebben van de donkere kleur. Kleur zorgt voor sfeer en heeft een bepaald effect. Als je gebruik maakt van kleur, is het verstandig rekening te houden met het effect, de symboliek en de associaties die deze kleur oproept. Als je veel verschillende kleuren door elkaar gebruikt, kan dat zorgen voor chaos. Kleuren op elkaar afstemmen, zorgt juist voor harmonie.

Als je de betekenis van kleuren kent, kun je er gebruik van maken. Bijvoorbeeld bij het ontwikkelen van je logo, website of bij het kiezen van een geschikte foto bij een blogpost. Beeldbalie helpt je daar natuurlijk graag bij!